Εισαγωγή
Συνεχίζοντας σε ρυθμούς νηστίσιμους και vegan, ήρθε η ώρα για την συνταγή ίσως του πιο δημοφιλούς εναλλακτικού “street food” της τελευταίας δεκαετίας. Δηλαδή του φαλάφελ!
Ομολογουμένως το φαλάφελ έχει μπει για τα καλά στις καθημερινές διατροφικές μας επιλογές. Δικαίως βέβαια, αφού είναι πολύ νόστιμο και υγιεινό (αν εξαιρέσουμε το τηγάνισμα που απαιτεί, αν και υπάρχει η δυνατότητα να ψηθεί και στον φούρνο), ενώ είναι ένας πολύ καλός τρόπος για να φάμε ρεβίθια, είτε εμείς είτε τα παιδιά μας, και μάλιστα με μεγάλη ευχαρίστηση!
Στις αραβικές χώρες από όπου έχει την καταγωγή του, το φαλάφελ φτιάχνεται συχνά με κουκιά αντί για ρεβίθια. Πολύς λόγος γίνεται για το ισραηλινό ή το λιβανέζικο φαλάφελ ως το «αυθεντικό» όμως η ακριβής προέλευση του είναι μάλλον δύσκολο να προσδιοριστεί.
“Η προέλευση των φαλάφελ είναι αμφιλεγόμενη. Η ευρέως επικρατέστερη θεωρία είναι ότι το πιάτο εφευρέθηκε στην Αίγυπτο πριν από περίπου 1000 χρόνια από Κόπτες, που τα έτρωγαν ως υποκατάστατα κρέατος τη Μεγάλη Τεσσαρακοστή. Από την πόλη-λιμάνι Αλεξάνδρεια έγινε εξαγωγή του πιάτου και της ονομασίας του προς άλλες μεσανατολίτικες περιοχές. Το πιάτο αργότερα μετακινήθηκε βόρεια προς το Λεβάντε, όπου τα ρεβίθια αντικαταστάθηκαν από κουκιά. Εικάζεται, χωρίς όμως αδιάσειστα στοιχεία, ότι η ιστορία τους χρονολογείται από τον καιρό της Αρχαίας Αιγύπτου. Σε άλλες θεωρίες που προτάθηκαν τα φαλάφελ προέρχονται από την Ινδική υποήπειρο όπου συνήθιζαν να τηγανίζουν τα φαγητά, και τα έφεραν στη Δύση οι Άραβες ή οι Τούρκοι· και ότι τα φαγητά με ρεβίθια προέρχονται από την Υεμένη” (Wikipedia, 2022)
Βέβαια, τα φαλάφελ θέλουν τα συνοδευτικά τους, γι’αυτό και στην ανάρτηση μου σας δίνω την συνταγή για ένα εξαιρετικό χούμους και μια σάλτσα ταχίνι που θα συμπληρώσουν γευστικά τους «ρεβιθοκεφτέδες», είτε τυλιγμένους μέσα σε αραβική πίτα ως σνακ, είτε σερβιρισμένους αυτούσιους σε πιάτο σαν ορεκτικό ή κυρίως γεύμα.
Ένα βασικό μυστικό είναι ότι το μίγμα δεν πρέπει να βγει πολύ σφιχτό. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι δεν πρέπει να προσθέσουμε πολύ αλεύρι γιατί ο ρεβιθοκεφτές θα βγει σκληρός και στεγνός. Αυτό μεταφράζεται σε λίγη περισσότερη ταλαιπωρία στο πλάσιμο των κεφτέδων, όμως πιστέψτε με, αξίζει τον κόπο. Όσο λιγότερο αλεύρι, τόσο πιο δύσκολο το πλάσιμο αλλά τόσο περισσότερη η απόλαυση. Οι λιβανέζοι όταν κάνουν φαλάφελ χρησιμοποιούν ένα ειδικό εργαλείο για τον σχηματισμό τους έτσι ώστε να αντιμετωπίζεται αυτή η δυσκολία. Επίσης ο κεφτές σχηματίζεται ένας-ένας μόλις πριν εισαχθεί στο καυτό λάδι. Προσωπικά δεν διαθέτω το συγκεκριμένο “gadget” και δεν έχω ιδία πείρα, όμως σίγουρα εκείνοι κάτι θα ξέρουν! Ακόμα όμως και χωρίς το ειδικό εργαλείο αν ακολουθήσετε την συνταγή μου με ακρίβεια, θα έχετε εξαιρετικό αποτέλεσμα.
Δεύτερο βασικό μυστικό είναι το τηγάνισμα σε πολύ καυτό λάδι (180֯ C). Το φαλάφελ πρέπει να πάρει γρήγορα χρώμα εξωτερικά αλλά να μην προλάβει να στεγνώσει από τα υγρά του.
Τρίτον, δεν πρέπει να λυπηθούμε τα υλικά. Ό,τι αναφέρεται στην συνταγή πρέπει να μπει στην ποσότητα που αναφέρεται. To χρώμα του ρεβιθοκεφτέ πρέπει να είναι πρασινωπό από τα φρέσκα αρωματικά που θα αλεστούν μέσα στο μίγμα και τα μπαχαρικά άφθονα. Υπάρχουν πιο απλές συνταγές, πιο εύκολες κλπ. Το αποτέλεσμα όμως δεν είναι καθόλου το ίδιο, εμπιστευθείτε με…
Υλικά και μέθοδος εκτέλεσης για τα φαλάφελ με χούμους και σάλτσα ταχίνι
Φαλάφελ
500γρ. ρεβίθια (ξηρό βάρος)
1 κ.γ. κύμινο
1 κ.γ. κόλιανδρο τριμμένο
1 κ.γ. πιπέρι
1 κ.γ. κανέλα
1 κ.γ. τζίντζερ
1/2 κ.γ. μπαχάρι τριμμένο
1 κ.γ. μοσχοκάρυδο τριμμένο
2 κ.γ. αλάτι
4 κρεμμυδάκια φρέσκα
3 σκελίδες σκόρδο
1+1/2 ματσάκι μαϊντανό (μόνο τα φύλλα)
1+1/2 ματσάκι κόλιανδρο φρέσκο (μόνο τα φύλλα)
1,5 κ.γ. μπέικιν
1-2 κ.σ. αλεύρι
λίγο ελαιόλαδο
- Έχουμε μουλιάσει τα ρεβίθια από την προηγούμενη. Την επομένη τα σουρώνουμε και ξεπλένουμε πολύ καλά. Βάζουμε στο μούλτι τον μαϊντανό, τον φρέσκο κόλιανδρο το ελαιόλαδο και το σκόρδο και πολτοποιούμε. Αλέθουμε καλά τα ρεβίθια και προσθέτουμε όλα τα υπόλοιπα υλικά. Το αλεύρι το προσθέτουμε στο τέλος και ζυμώνουμε ελαφρά. Δοκιμάζουμε τη γεύση και προσθέτουμε αλάτι αν χρειάζεται. Αφήνουμε το μίγμα στο ψυγείο για λίγη ώρα.
- Πλάθουμε σε μικρούς επίπεδους κεφτέδες με λαδωμένα χέρια. Οι κεφτέδες θα μας δίνουν την εντύπωση ότι χρειάζονται περισσότερο αλεύρι ωστόσο, δεν προσθέτουμε γιατί μετά θα βγουν πολύ σφιχτοί. Για να μην μας διαλύουν όταν τους πιάνουμε για να τους τηγανίσουμε, τους βάζουμε λίγο στην κατάψυξη.
- Τηγανίζουμε σε 2-3 δάχτυλα ηλιέλαιο που έχει κάψει πολύ καλά (180֯ C), έτσι ώστε να πάρουν γρήγορα χρώμα εξωτερικά αλλά εσωτερικά να παραμένουν ζουμεροί. Τους γυρνάμε και από τις δυο μεριές. Αφού πάρουν όμορφο χρώμα τους βγάζουμε και τους τοποθετούμε σε απορροφητικό χαρτί να απορροφήσει το περίσσιο λάδι.
*Αν θέλουμε, για πιο υγιεινό αποτέλεσμα μπορούμε να ψήσουμε τα φαλάφελ σε αερόθερμο φούρνο, πάνω σε λαδόκολλα, στους 200֯ C για 10 λεπτά, αφού τα αλείψουμε με λίγο ελαιόλαδο.
Χούμους
250 γρ. (ξηρό βάρος) ρεβίθια
70 γρ. ταχίνι
χυμό από 2 λεμόνια
2 σκελίδες σκόρδο λιωμένες
1/2 κ.γ. κύμινο
αλάτι
πιπέρι
λίγο ελαιόλαδο
ζωμός από τα βρασμένα ρεβίθια
- Μουλιάζουμε τα ρεβίθια από το προηγούμενο βράδυ. Την επομένη τα βράζουμε σε αλατισμένο νερό μέχρι να μαλακώσουν καλά. Σουρώνουμε και κρατάμε τον ζωμό.
- Στο μούλτι βάζουμε το σκόρδο το ελαιόλαδο, το αλάτι, το πιπέρι, έπειτα προσθέτουμε τα ρεβίθια και πολτοποιούμε. Προσθέτουμε λίγο ζωμό από τα ρεβίθια ώστε το χούμους να αποκτήσει την επιθυμητή πυκνότητα και τέλος προσθέτουμε το ταχίνι. Δοκιμάζουμε και διορθώνουμε την γεύση με λεμόνι, αλάτι, πιπέρι και κύμινο εφόσον χρειάζεται.
Σάλτσα ταχίνι
100γρ. ταχίνι
60γρ. χυμό λεμόνι
60γρ. νερό
1 κ.γ. ζάχαρη
Λίγο αλάτι
- Σε μπολάκι ή μπασίνα, διαλύουμε το ταχίνι στο χυμό λεμόνι με σύρμα.
- Προσθέτουμε την ζάχαρη και το αλάτι και ανακατεύοντας με το σύρμα προσθέτουμε σταδιακά το νερό.
*Αν θέλουμε μπορούμε να προσθέσουμε και μισή σκελίδα λιωμένο σκόρδο. Στην προκειμένη περίπτωση δεν πρόσθεσα γιατί ήδη έχουμε αρκετό σε χούμους και φαλάφελ.
Για ένα κλασικό τυλιχτό φαλάφελ σε πίτα, χρησιμοποιούμε αραβική πίτα που την έχουμε ζεστάνει ελαφρώς σε τηγάνι με λίγο ελαιόλαδο. Μέσα βάζουμε 2κ.γ. χούμους, 3 φαλάφελ σπασμένα ελαφρώς, αγγούρι και ντομάτα ψιλοκομμένα, κρεμμύδι φέτες, λίγο μαρούλι ή λάχανο, φύλλα μαϊντανού και κόλιανδρου, λίγα φύλλα δυόσμου και ραντίζουμε με σάλτσα ταχίνι.
Απολαύστε το ωραιότερο φαλάφελ που έχετε δοκιμάσει!
